Tôi đi cuốc ruộng, cũng được tính công điểm như một nông dân thực thụ, có điều tôi chỉ được bình bảy điểm cho một công, mười điểm là điểm tối đa. Ông tôi, ông là cậu ruột của ba tôi, được chỉ định làm đội trưởng, ông là lão nông tri điền, ruộng trong làng ông thuộc như chỉ trong lòng bàn tay. Ông lại là người ham việc, nên chúng tôi, những thằng thư sinh mặt trắng, luôn bị ông mắng.
Sau tháng tư bảy lăm, gia đình tôi về quê, tài sản mang theo từ Đà Nẵng là một nếp nhà gổ, được tháo dở từ ngôi nhà bếp cùng muời mấy tấm tôn cũ. Lợp kín mái nhà xong, không còn đủ để che phên. Bao gạo năm mươi kí lô, và một két sữa hộp mà tôi và em gái súyt chết vì đạn pháo khi vác từ tổng kho Đà Nẵng về nhà, hết sạch sau nửa tháng cầm cự. Mẹ tôi là người nhanh trí, nên ngay khi về quê đã kịp trồng môn, lòai môn ngọt, có chỗ đất trống là mẹ cấy ngay một bụi môn ngọt xuống, chính những bụi môn này đã cứu chúng tôi qua cơn đói trong những ngày khó khăn.
Trưa, tôi nhớ là một buổi trưa nắng đẹp, ông đến nhà tôi để nhờ ba tôi cạo râu, ba tôi rất khéo tay, có thể làm đủ nghề, từ thợ hớt tóc đến thợ gò thùng thiếc, thợ nề, thợ mộc, thợ sắt. Gặp bữa trưa hôm đó nhà tôi chẳng còn cái gì để ăn, mẹ tôi phải rang cám, trộn tí đường cho mỗi người một nửa chén, ăn để đi làm lại buổi chiều. Ông đã khóc, ông bảo ông la oan tôi, ăn thế này làm sao cuốc nỗi ruộng, ông giục mẹ tôi vào nhà ông, ông cho mượn lúa.
Sau này khi tôi đã đi dạy, lần nào về quê ghé thăm ông, ông cũng hỏi, lãnh đạo nghĩa là gì, hỏi rồi ông tự trả lời, lãnh đạo là dẫn đường, đảng lãnh đạo là đảng dẫn đường, nhưng dẫn đi đâu thì dân không biết. Có năm tôi ghé thăm, lúc này mắt ông không còn rõ, nhưng ông còn đánh cờ được, ông đánh cờ mù, ông đánh khá cao. Ông không hỏi tôi nữa, ông kể chuyện về đảng. Nhân có cuộc thăm dò dư luận gì đó, cán bộ về họp và dò hỏi ý dân đối với đảng, ông kể làm tôi giật mình. Mi có biết tau nói răng không, tau nói đảng như ông cọp, người già quê tôi ai cũng gọi cọp bằng ông, cán bộ hỏi tau vì răng, tau nói, đó mấy ông coi dân thấy mấy ông thì quá sợ, nói chi nghe nấy, tui sợ các ông còn hơn sợ … cọp!
Ông qua đời vào khoảng năm 83, 84. Không bíết ông sẽ nói sao nếu ông còn sống đến bây giờ. Con ông cũng có vài người là đảng viên, làm lớn.
1 nhận xét:
Chú viết về ông thêm nửa nghe, ông Xác rất thông minh, nếu hồi trước cố cho ông đi học thì ông làm nên chuyện.Như chú nói , ông rất thảo và thương mệ. Ông còn là một tay kể chuỵen có logich, hấp dẩn.
Nói về chuyên ông sửa sai đảng thì anh chứng kiến có lần họp dân lấy ý kiến "đi xuống hợp tác xã", cán bộ huyên thuyên một hồi, nhận sai lầm và hỏi dân giờ làm sao. Ông đằng hắng lấy giọng rồi mần một tăng, đại khái ông nói, tui như người mù ở trong rừng không có đường ra, các ông nói các ông giỏi đi theo các ông, đi một hồi các ông lại hỏi lại chúng tôi đi đường mô...Cách diển giải của ông khôi hài, anh nhớ mải.
Đăng nhận xét